De haagaanplant is een uitvoering van het beleidskader Trage Wegen, wat goedgekeurd werd door de gemeenteraad van 18 juni 2024. Binnen dit beleidskader werden er operationele beleidskeuzes vastgelegd ter versterking van de groennetwerken en het klimaatrobuuster maken van het landschap.
Naast de vele laag- en hoogstamboomgaarden, wordt het Truiense landschap ook gekenmerkt door beekvalleien en een aantal te beschermen en te versterken grote gehelen natuur. Door extra haagaanplant langs het trage wegennetwerk, kunnen we waar het mogelijk is het groennetwerk versterken en de beekvalleien en grotere gehele natuur meer en meer met elkaar in verbinding brengen.
Sint Truiden kent ook een sterke erosieproblematiek en de verwachting is dat deze nog zal toenemen door meer en intensere regenval of juist langere periodes van droogte, ten gevolge van de klimaatverandering. De stad Sint-Truiden wil binnen de beleidsdoelstellingen van het beleidskader trage wegen ook onderzoeken of haagstructuren langs voetwegen de erosie, met ondermeer akkermodderstromen, beter kunnen begeleiden of beperken.
Het beplanten van de perceelranden, draagt niet alleen bij tot de waterbeheersing van de bodem, maar komt ook de kwaliteit ervan ten goede. Het verhoogt de koolstofopslag en de vruchtbaarheid van de bodem, vermindert de nutriëntenuitspoeling en draagt bij tot de algemene landschappelijke waarde en biodiversiteit. Op die manier maken we dus ook de landbouw weerbaarder tegen de impact van de klimaatverandering en trachten we de wateroverlast in te perken.
Door middel van flankerende haagaanplantingen, kunnen bijdragen aan de erosiebestrijdingsingrepen van VLM en hebben we een win-win situatie voor de landbouw, de natuur en een klimaat robuuster landschap voor de toekomst. Dit is dan ook de opzet van het beleidskader Trage Wegen.
De aanplant
Het gehele subsidiedossier van de trage wegen kadert ook binnen de door de Vlaamse regering geformuleerde ambitie om natuur meer plaats te geven. Dit om ons ondermeer te beschermen tegen wateroverlast en extreme droogte door het veranderende klimaat. Bij de aanplant van deze hagen op ons eigen openbaar domein, geven we uitvoering aan deze ambitie, zonder extra gronden van de landbouwers in te nemen en pakken we als stad juist het voortouw door deze realisaties in samenspraak met de betrokken landbouwers te doen en op ons eigen domein.
Alle betrokken landbouwers werden dan ook op voorhand gecontacteerd. In overleg werd er vervolgens ter plaatsen gekeken wat de gepaste invulling per perceel was. Zo werden de noodzakelijke toegangen tot de percelen afgebakend om open te houden, alsook om zo voldoende uitwijkmogelijkheden te bieden voor passanten op betrokken ruilverkavelingswegen.
Verschillende landbouwers hebben ook bijkomende meters voorgesteld of zelfs andere percelen ter beschikking gesteld om deze aanplant van 2,5 km te realiseren.
Bij deze bedanken we dan ook alle betrokken landbouwers om hun constructieve medewerking binnen dit verhaal.
De hagen worden telkens in de berm aansluitend met de trage weg of ruilverkavelingsweg aangeplant. De aanplantingen gebeuren in de berm binnen de eerste 70cm naast het wegdek, waardoor er zeker 80cm van de perceelsgrenzen wordt afgebleven zoals opgelegd in het Veldwetboek, tenzij anders overeengekomen. Bovendien opteren we ook voor de percelen waar er aanpalend een grasberm ter bestrijding van erosie is. Op deze manier behouden de landbouwers voldoende manoeuvreerruimte op hun percelen.
Wat betreft de keuze van het plantmateriaal, werd er, op aanraden van Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, gekozen voor een gemengde haag. In functie van de mogelijke besmetting voor Perenvuur, werd in het bestek expliciet opgenomen dat de aanplant van meidoornhaag en elke mogelijk andere waardplant voor Perenvuur expliciet uitgesloten is binnen deze opdracht.
De samenstelling van het huidige plantenpallet bestaat uit: gele kornoelje, rode kornoelje, hazelaar, haagbeuk, veldesdoorn, Gelderse roos, wilde kardinaalsmuts, wilde liguster, (sleedoorn, hondsroos).
In het totaal wordt er in deze fase een 2,5km aan haagaanplant voorzien en dit vooral in het kader van het versterken van het groennetwerk.
Onderhoud
Binnen het beleidskader Trage Wegen zit ook de uitwerking van een onderhoudsplan. Dit wordt samen met de groendienst op dit moment nog gefinetuned. De aanplant, gelet op dat deze op het openbaar domein aangeplant werd, dus ook door onze eigen diensten onderhouden worden, samen met het overige bermbeheer of uitbesteed worden aan sociale tewerkstelling. De hagen zullen maximum tot een hoogte van 120cm mogen uitgroeien en ook in de breedte jaarlijks teruggezet worden tot een 60-80cm.
