Het ontwikkelde wensbeeld voor het traag netwerk vormt de basis voor ingrepen en maatregelen die passen binnen weloverwogen keuzes om die visie te realiseren. Aan de hand van een of meerdere gebiedsgerichte of thematische invalshoeken, kan stapsgewijs gewerkt worden aan de realisatie van (delen van) het wensbeeld op korte en middellange termijn. De operationele beleidskeuzes (OBK) voor Sint-Truiden zijn:
- Trage wegen digitaliseren op kaart en publiceren
- Ontsluiting van dorpskernen en verbinding met wandel- en fietsnetwerken
- Natuurverbindingen tussen de grotere gehele natuur
- Onderzoek naar de mogelijkheid van voetwegen in te zetten in de strijd tegen erosie en akkermodderstromen, klimaat robuust landschap
- Herstel t.g.v. coronacrisis.
OBK 1: Interactief voetwegenplatform
Tijdens het verloop van het proces ontstond de ambitie om een interactief platform te lanceren waarop burgers en geïnteresseerden, alle voetwegen konden raadplegen en aangeven welke voor hen belangrijk zijn. De communicatie rond het onderhoud en de afschaffing/verlegging-procedures worden hieraan gekoppeld. Ook publieke acties zoals vb. de mooiste voetweg, onderhoudsmeldingen, adoptieacties, … zullen via dit platform gebeuren. Door de mogelijkheid te bieden aan de burger om opmerkingen te geven, kunnen de betrokken diensten (toerisme, mobiliteit, erfgoed en de technische diensten) beter samenwerken en worden potenties makkelijk zichtbaar en zwakkere punten doeltreffend aangepakt.
3.2 OBK2: Ontsluiting van dorpskernen en verbindingen met recreatieve netwerken
Sint-Truiden kan nog aangenamer en aantrekkelijker worden door de mobiliteit te verduurzamen. Momenteel wordt het fietsgebruik ontmoedigd door gebrekkige fietsassen, te veel autoverkeer in het centrum en een onveiligheidsgevoel. Sint-Truiden heeft nochtans een groot potentieel voor recreatieve, sportieve en functionele fietsroutes. Dagjestoeristen genieten vandaag al van de omgeving. Pendelaars zullen pas aangemoedigd worden naar hun werk te fietsen als de fietsnetwerken met elkaar verbonden zijn en de infrastructuur conform het Vademecum Fietsvoorzieningen is aangelegd (BMSTR scan 2021).
De tweede operationele beleidskeuze beoogt daarom de ontsluiting van de dorpskernen en verbindingen met de recreatieve netwerken. Daarvoor worden 6 groene schakels gerealiseerd die vanuit de binnenstad tot ver in het open landschap reiken. Er worden missing links gecreëerd rond Nieuwenhoven en Speelhof die het fiets- en wandelroutenetwerk versterken en er worden luswandelingen tussen en rond de dorpen opgemaakt.
3.3 OBK3: Voetwegen als natuurverbindingen en groennetwerken tussen bestaande en toekomstige waardevolle natuurelementen i.f.v. biodiversiteit
Naast de vele laag- en hoogstamboomgaarden, wordt het Truiense landschap ook gekenmerkt door 5 beekvalleien. Verder zijn er ook 6 te beschermen en te versterken grote gehelen natuur aangegeven in het ruimtelijk structuurplan. Deze typisch Haspengouwse landschappelijke structuren willen we met elkaar verbinden via 6 groene schakels. Zij vormen de ruggengraat van wandel- en fietsroutenet in de gemeente.
Binnen deze groene schakels proberen we in operationele beleidskeuze 3 het trage wegennetwerk natuurlijker en ecologisch waardevol in te richten en een bijhorend onderhoudsplan op te maken. Het belang van lijnvormige elementen in het landschap in functie van verplaatsingen en foerageren van fauna is immers groot.
Door te kijken naar de grotere gehele natuur en de daarbij vaak samenvallende biologische en faunistisch waardevolle gebieden, kregen we inzicht in welke gebieden we moeten verbinden. Zo kwamen we tot 9 zoekzones, waar de huidige aanwezigheid aan waardevolle groene gebieden eerder ondermaats is en waar wel de noodzaak bestaat om de aanwezige valleien of grotere gehele natuur met elkaar te verbinden.
In deze zones onderzochten we voor elk wegsegment welke ecologische ingrepen mogelijk zijn om deze natuurverbindingen langs trage wegen te realiseren. Daar waar de voetwegen op het terrein verdwenen zijn omwille van bebouwing of het doorkruisen van een akker, werd onderzocht of ze verlegd kunnen worden om alsnog de groenverbinding te realiseren. Waar van toepassing werd de koppeling gemaakt met ecoprofielen.
Prioritering werd gegeven op basis van de omgeving (o.a. aanwezigheid van VEN-gebied, biologisch waardevolle elementen, overige water- en groenelementen), het belang van de ingreep, de realiseerbaarheid op terrein op korte termijn en aansluiting bij een nabijgelegen reeds aanwezige groenstructuur.
OBK4: Het klimaatweerbaar maken van het landschap
Sint Truiden kent een sterke erosieproblematiek en de verwachting is dat deze nog zal toenemen door meer en intensere regenval of juist langere periodes van droogte, ten gevolge van de klimaatverandering. In operationele beleidskeuze 4 willen we onderzoeken of haagstructuren langs voetwegen de erosie, met ondermeer akkermodderstromen beter kunnen begeleiden of beperken.
Het beplanten van de perceelranden, draagt niet alleen bij tot de waterbeheersing van de bodem, maar komt ook de kwaliteit ervan ten goede. Het verhoogt de koolstofopslag en de vruchtbaarheid van de bodem, vermindert de nutriëntenuitspoeling en draagt bij tot de algemene landschappelijke waarde en biodiversiteit. Op die manier kunnen we de landbouw weerbaarder maken tegen de impact van de klimaatverandering en wateroverlast trachten in te perken.
OBK5: Tegemoetkomen aan de gevolgen van de coronacrisis
De coronacrisis benadrukte de grote nood aan een sterke, veerkrachtige en fijnmazige wandel- en fietsinfrastructuur. Het traag netwerk staat onder druk en hier en daar verdwijnt al eens een trage weg. Deze operationele beleidskeuze beoogt dan ook het traag netwerk bekender, toegankelijker en fijnmaziger te maken. Zo ontstaat er voldoende ruimte voor de steeds groeiende groep wandelaars, fietsers, natuurliefhebbers en rustzoekers. Elke extra verbinding is een verruiming van publiek openbaar domein = stimulans voor actieve verplaatsingen.